International Plastic Bag Free Day 2024: ਜਾਣੋ 3 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਹੀ ਕਿਉਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅੰਤਰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਲਾਸਟਿਕ ਬੈਗ ਮੁਕਤ ਦਿਵਸ
ਹਰ ਸਾਲ 3 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਪਲਾਸਟਿਕ ਬੈਗ ਮੁਕਤ ਦਿਵਸ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਪਲਾਸਟਿਕ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਫੈਲਾਉਣ ਲਈ ਹਰ ਸਾਲ ਪਲਾਸਟਿਕ ਬੈਗ ਮੁਕਤ ਦਿਵਸ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੇ ਥੈਲਿਆਂ ਕਾਰਨ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਫੈਲਦਾ ਹੈ ਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੂੰ ਵੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
International Plastic Bag Free Day 2024: ਹਰ ਸਾਲ 3 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਪਲਾਸਟਿਕ ਬੈਗ ਮੁਕਤ ਦਿਵਸ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਪਲਾਸਟਿਕ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਫੈਲਾਉਣ ਲਈ ਹਰ ਸਾਲ ਪਲਾਸਟਿਕ ਬੈਗ ਮੁਕਤ ਦਿਵਸ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੇ ਥੈਲਿਆਂ ਕਾਰਨ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਫੈਲਦਾ ਹੈ ਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੂੰ ਵੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਸਾਲ 2008 ਵਿੱਚ, ਜ਼ੀਰੋ ਵੈਸਟ ਯੂਰਪ ਨੇ ਅੱਜ ਦੇ ਦਿਨ ਸਿੰਗਲ-ਯੂਜ਼ ਪਲਾਸਟਿਕ ਬੈਗਾਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਇੱਕ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਈ। ਸਾਲ 2015 ਵਿੱਚ, ਯੂਨੀਅਨ ਨੇ ਸਿੰਗਲ-ਯੂਜ਼ ਪਲਾਸਟਿਕ ਬੈਗਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਲਾਗੂ ਕੀਤੇ।
View this post on Instagram
ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਲਾਸਟਿਕ ਬੈਗ ਮੁਕਤ ਦਿਵਸ ਦਾ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਪਲਾਸਟਿਕ ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਬੈਗ ਵੀ ਹਨ, ਜੋ ਸੜਦੇ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਇੱਕ ਪਲਾਸਟਿਕ ਬੈਗ ਨੂੰ ਸੜਨ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 100 ਤੋਂ 500 ਸਾਲ ਲੱਗ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਲਾਸਟਿਕ ਬੈਗ ਮੁਕਤ ਦਿਵਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੇ ਥੈਲਿਆਂ ਦੀ ਬਜਾਏ ਕਾਗਜ਼ ਜਾਂ ਕੱਪੜੇ ਦੇ ਥੈਲਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਸੀ। ਹਰ ਸਾਲ ਲੱਖਾਂ ਟਨ ਪਲਾਸਟਿਕ ਕੂੜਾ ਸੁੱਟਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤਾ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਭ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਕਈ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਮੁਫ਼ਤ ਕੱਪੜੇ ਦੇ ਥੈਲੇ ਵੀ ਵੰਡੇ ਗਏ।
ਕਿਹੜੇ ਸਾਮਾਨ 'ਤੇ ਲਗਾਈ ਗਈ ਹੈ ਪਾਬੰਦੀ?
ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 1 ਜੁਲਾਈ 2022 ਤੋਂ ਸਿੰਗਲ ਪਲਾਸਟਿਕ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਕੁੱਲ 19 ਵਸਤੂਆਂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਸਤੂਆਂ ਵਿੱਚ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੇ ਕੈਰੀ ਬੈਗ (75 ਮਾਈਕਰੋਨ ਤੋਂ ਘੱਟ ਮੋਟਾਈ), ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੀਆਂ ਸਟਿਕਸ, ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੇ ਝੰਡੇ ਅਤੇ ਬੈਲੂਨ ਸਟਿਕਸ, ਕੈਂਡੀ ਸਟਿਕਸ ਜਾਂ ਆਈਸਕ੍ਰੀਮ ਸਟਿਕਸ, ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੀਆਂ ਪਲੇਟਾਂ ਅਤੇ ਕਟੋਰੇ, ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੇ ਗਲਾਸ, ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੇ ਚਮਚੇ ਅਤੇ ਕਾਂਟੇ - ਜਨਮਦਿਨ ਵਰਗੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਚਾਕੂ, ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੀ ਤੂੜੀ, ਸ਼ੂਗਰ ਮਿਕਸਿੰਗ ਸਟਿੱਕ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।
ਹਰ ਸਾਲ ਕਿੰਨਾ ਪਲਾਸਟਿਕ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?
ਹਰ ਸਾਲ ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ 5 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੇ ਬੈਗ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਵਿੱਚ 2015 ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 730,000 ਟਨ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੀਆਂ ਥੈਲੀਆਂ, ਬੋਰੀਆਂ ਅਤੇ ਲਪੇਟੀਆਂ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੋਂ 87% ਤੋਂ ਵੱਧ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਰੀਸਾਈਕਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ, ਲੈਂਡਫਿਲ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਖਤਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸਾਲ 2014 ਵਿੱਚ, ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੇ ਥੈਲਿਆਂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਣ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਰਾਜ ਬਣ ਗਿਆ। ਮਾਰਚ 2018 ਤੱਕ, ਹਵਾਈ ਸਮੇਤ 24 ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ 311 ਸਥਾਨਕ ਬੈਗ ਆਰਡੀਨੈਂਸ ਅਪਣਾਏ ਗਏ ਹਨ। 12 ਜੁਲਾਈ, 2018 ਤੱਕ, 127 ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੇ ਥੈਲਿਆਂ ਨੂੰ ਨਿਯਮਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੁਝ ਰੂਪ ਅਪਣਾਏ ਸਨ। 2018 ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਤੱਟਵਰਤੀ ਸਫਾਈ ਵਿੱਚ 1.9 ਮਿਲੀਅਨ ਕਰਿਆਨੇ ਦੇ ਬੈਗ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੇ ਬੈਗ ਮਿਲੇ ਹਨ। ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਹਰ ਮਿੰਟ 2 ਮਿਲੀਅਨ ਪਲਾਸਟਿਕ ਬੈਗ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
View this post on Instagram
ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਿੰਗਲ-ਯੂਜ਼ ਪਲਾਸਟਿਕ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਹੈ, ਹਰ ਦਿਨ ਇੱਕ ਮਿੰਟ ਵਿੱਚ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦਾ ਇੱਕ ਟਰੱਕ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਸੁੱਟਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਕੰਢਿਆਂ ਦਾ 73% ਕੂੜਾ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ 50 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਦੁੱਗਣਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। 2008 ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਸ਼ੁਕ੍ਰਾਣੂ ਵ੍ਹੇਲ ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਵਿੱਚ ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਪਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਦੇ ਪੇਟ ਵਿੱਚ 22 ਕਿਲੋ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਲਾਸਟਿਕ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਹੋਰ ਪੜ੍ਹੋ : ਦਿਲਜੀਤ ਦੋਸਾਂਝ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੈਰੀ ਸੰਧੂ ਬਣੇ ਮਾਸਟਰ ਸ਼ੈਫ, ਕਿਚਨ 'ਚ ਖਾਣਾ ਪਕਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਆਏ ਨਜ਼ਰ, ਵੇਖੋ ਵੀਡੀਓ
ਇਸ ਦਿਨ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ
ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਲਾਸਟਿਕ ਬੈਗ ਮੁਕਤ ਦਿਵਸ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਤੇ ਪਲਾਸਟਿਕ ਨਲਾ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਗੰਭੀਰ ਵਾਤਾਵਰਣ ਖ਼ਤਰੇ ਪ੍ਰਤੀ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨ ਲਈ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਕਈ ਈਵੈਂਟ ਕਰਵਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਲਾਸਟਿਕ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਤੇ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਨੁਕਸਾਨ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।